เพื่อให้การเย็บและซ่อมแซมผ้าเป็นเรื่องไม่ยาก การเรียนรู้เทคนิคเบื้องต้นของการตัดเย็บจึงเป็นสิ่งสำคัญ เหมือนดังคำพูดที่ว่า การเริ่มต้นที่ดีก็เหมือนทำงานสำเร็จไปแล้วครึ่งหนึ่ง
การสนเข็ม ก่อนสนเข็ม ให้ดึงด้ายออกจากหลอด ใช้นิ้วรูดด้ายให้ตรง ตัดด้ายยาวประมาณ 1 ศอก จากนั้นจึงร้อยด้ายเข้าไปในรูที่ก้นเข็ม ซึ่งทำได้หลายวิธีคือ
ทบด้าย บี้ให้แบนติดกัน หรือสอดเข็มไว้ในด้ายที่ทบ เพื่อใช้ให้ทบด้ายแนบกันแล้วสนเข้าไปในรูที่ก้นเข็ม วิธีนี้เหมาะกับการร้อยด้ายปัก ซึ่งต้องร้อยด้ายหลายๆ เส้นพร้อมกัน
ใช้นิ้วโป้งกับนิ้วชี้กดปลายด้ายไว้ให้แน่น จนมองเห็นปลายด้ายเป็นจุดเล็กๆ ที่ระหว่างนิ้ว จากนั้นกดก้นเข็มลงไป ปล่อยนิ้วออกแล้วดึงปลายด้ายที่ผ่านรูเข็มแล้วออกมา วิธีนี้นิยมใช้ในหมู่นักร้อยลูกปัด อาจทำยากหน่อย แต่ถ้าทำได้จะช่วยให้การสนเข็มเป็นเรื่องง่ายมาก
การใช้ที่สนเข็ม สอดห่วงลวดเข้าไปในรูเข็ม สอดด้ายเข้าไปในช่องลวดหน้ารูเข็ม แล้วดึงที่สนเข็มออกจากรูก้นเข็ม ด้ายที่คล้องไว้ก็จะตามออกไป
การทำปมด้ายก่อนเย็บ เมื่อเริ่มต้นเย็บ เราต้องทำปมด้ายเพื่อยึดฝีเข็มไม่ได้หลุดออก ซึ่งทำได้หลายวิธี คือ
1. ใช้ด้ายพันนิ้วหลายๆ รอบ แล้วบี้วงด้ายให้พันกัน เมื่อดึงรูดวงด้ายก็จะเกิดปมที่ปลายด้าย วิธีนี้ถ้าหัดใหม่ๆ จะได้ปมที่ดูยุ่งๆ และบางทีปมก็ดูใหญ่เกินไป ไม่สวยงาม
2.วางปลายด้ายไว้บนนิ้ว วางเข็มทับลงไป พันด้ายกับเข็มหลายๆ รอบ รูดวงด้ายที่พันผ่านตัวเข็มไปจนสุดเส้นด้าย
การทำปมด้ายจบ เมื่อสิ้นสุดการเย็บ เราต้องยึดปลายด้ายไม่ให้ฝีเข็มที่เย็บไว้หลุดออกด้วยการทำปม ซึ่งแต่ละคนก็มีวิธีทำแตกต่างกัน
- เย็บย้อนกลับไปบนฝีเข็มที่เย็บแล้วยาวประมาณ 1-2 ซม. และห่างจากฝีเข็มเดิม 1 มม. สอดเข็มทำห่วงล็อดด้ายไว้กับฝีเข็มที่เย็บไว้แล้ว
- ก่อนถึงจุดสิ้นสุดการเย็บ ให้เย็บด้นถอยหลังสัก 2-3 ฝีเข็มแล้วทำปม โดยวางเข็มไว้บนด้ายตรงตำแหน่งสุดท้าย พันด้ายกับเข็มแล้วรูดด้ายผ่านตัวเข็มไปจนสุดปลายด้าย ตัดด้ายห่างจากปม 1 ซม.
การต่อด้าย ในกรณีด้ายหมดก่อนเย็บเสร็จ ให้ทำปมด้ายจบเส้นด้ายเดิมก่อนขึ้นด้ายใหม่
– การขึ้นใหม่ให้เริ่มต้นก่อนถึงจุดทำปมจบสัก 1 ซม.
– เย็บเหนือแนวฝีเข็มเดิมมาจนถึงจุดทำปมจบ แล้วจึงเย็บตามแนวฝีเข็มเดิม โดยฝีเข็มแรกที่ต่อกับแนวเดิมให้ด้นถอยหลังก่อน 1 ครั้ง แต่ก็มีบางคนที่ใช้วิธีเย็บด้นถอยหลังทับปมด้ายจบแล้วเย็บต่อไป
ท่าทางขณะเย็บ
การนั่งเย็บผ้าต้องก้มหน้าลงเป็นเวลานานๆ อาจทำให้ปวดต้นคอและบ่าได้ ดังนั้นในการเย็บผ้าเราจะไม่วางผ้าลงบนโต๊ะ แต่จะยกผ้าขึ้น เพื่อให้องศาของการก้มศีรษะน้อยลง ซึ่งจะช่วยให้ไม่ปวดต้นคอและบ่ามากนัก ถ้าต้องเย็บผ้านานๆ ควรหยุดพัก ยืดเส้นยืดสายบ้าง
บริเวณที่นั่งเย็บผ้าควรสว่างไสวด้วยแสงธรรมชาติ แต่ถ้าในห้องไม่มีหน้าต่างก็ควรเปิดไฟให้สว่างมากที่สุดที่ทำได้ เพื่อให้ดวงตาทำงานมากไป