มาลิ้มลองสารพัดเมนูอร่อยจากมะม่วง ท่ามกลางบรรยากาศสวนจรดวิวทิวเขาที่ “ บ้านหมากม่วง เขาใหญ่ KhaoYai the mango house farm” ในอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา Farm Destination ห้ามพลาดของคนรักมะม่วงและผู้ชื่นชอบท่องเที่ยวเชิงเกษตร
ก่อนที่ฤดูกาลมะม่วงจะหมดลง มาถึงอำเภอปากช่อง ถิ่นที่ได้ชื่อว่าเป็น 1 ใน 3 ของแหล่งผลิตมะม่วงที่รสชาติเยี่ยมและมีคุณภาพดีที่สุดในประเทศ ที่ บ้านหมากม่วง ไม่ได้มีแค่ “ข้าวเหนียวมะม่วง” เมนูยอดฮิตที่ครองใจคนรักมะม่วงเท่านั้น แต่ยังสร้างประสบการณ์ให้ผู้มาเยือนได้สัมผัสมะม่วงในแง่มุมใหม่ ๆ ผ่านหลากหลาย Farm Menu สุดครีเอทและผลิตภัณฑ์แปรรูปจากมะม่วงที่คุณแนน – วราภรณ์ มงคลแพทย์ ตั้งใจพัฒนาขึ้น เพื่อทำให้มะม่วงของพ่อที่เคยมีราคา 0 บาท กลับมามีมูลค่าอีกครั้ง
คุณแนนเคยฝากเรื่องราวของบ้านหมากม่วง พร้อมแชร์แนวคิดในการสร้างธุรกิจเกษตรของตัวเองไว้ในหนังสือ Garden & Farm Vol.13 กลับบ้านไปทำเกษตร ของสำนักพิมพ์บ้านและสวน
ปัจจุบันบ้านหมากม่วงเปิด Farm Shop เป็นอาคารไม้สองชั้นกลางสวนมะม่วง ชั้นล่างเป็นจุดรับออเดอร์และมีชั้นวางสินค้าต่าง ๆ จากมะม่วง บริเวณชั้น 2 มีโต๊ะนั่งรับประทานพร้อมกับชมสวนมะม่วงที่ทอดยาวไปจนถึงตีนเขา
ถึงแม้ครอบครัวทำสวนมะม่วงกว่า 200 ไร่ และมีประสบการณ์กว่า 30 ปีของพ่อกับแม่เป็นพื้นฐาน แต่การเปิดร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์และแปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มกลับเป็นเรื่องใหม่ การมาทำร้านนี้คุณแนนบอกว่าจึงต้องมีทั้งวิชั่น (Vision) แพสชั่น (Passion) และมิชชั่น (Mission)
“การเปิดร้านเป็นการสร้างแบรนด์อย่างหนึ่งที่ทำให้เรามีตัวตนและได้สื่อสาร ส่งมอบอะไรหลาย ๆ อย่างให้ลูกค้าในแบบของเรา แนนตั้งชื่อร้านว่า บ้านหมากม่วง หมากม่วงเป็นคำภาษาไทยโบราณซึ่งหมายถึงมะม่วง ด้วยความชอบส่วนตัวที่ชอบอะไรไทย ๆ รวมถึงวัฒนธรรมต่าง ๆ ในร้านจึงจัดตกแต่งด้วยไม้ เครื่องจักสาน ซึ่งแสดงให้เห็นวิถีชีวิตของคนไทยเป็นหลัก”
Farm Shop ของ Mango Lover
“การสร้างร้านในสวนมะม่วงที่บ้าน เป็นการเพิ่มฟังก์ชันให้ผืนดินเกษตร ซึ่งไม่ใช่แค่การปลูกมะม่วงเพียงอย่างเดียว แต่เราจะมีแหล่งท่องเที่ยว มีหลายเรื่องราวของเกษตรกรรมปากช่อง หลายผลิตภัณฑ์ หลายกิจกรรมที่อยากนำเสนอผ่านร้าน อยากให้เป็นที่ที่ลูกค้ามาแล้วมีความสุข ได้สินค้าดี ๆ สดจากสวน รสชาติของความเป็นพื้นถิ่นกลับไป ซึ่งแนนจงใจใช้โลเกชั่นทำมาร์เก็ตติ้งเพื่อดึงดูดให้คนเข้ามาเรียนรู้คุณค่าซึ่งกันและกัน เราหวัง Traffic ไม่ใช่แค่เพื่อให้ขายของได้ แต่มันจะนำมาซึ่งโอกาสที่จะทำให้งานพัฒนาที่เราอยากทำให้ชุมชนเป็นจริงได้ด้วย” “แนนเริ่มจากการเปิดร้าน ซึ่งเริ่มทำตั้งแต่ยังเรียนไม่จบ เพื่อหาลู่ทาง พอเรียนจบปุ๊บก็กลับบ้านเลย ทำร้านจริงจังมาตลอดจนถึงปัจจุบันรวม 8 ปี ซึ่งมันท้าทายมาก ๆ เนื่องจากเราไม่มีประสบการณ์ ที่บ้านเองก็ไม่มีใครเคยทำ เพราะที่ผ่านมาเราขายส่งอย่างเดียว”
“การเปิด Farm Shop นอกจากผลผลิตและผลิตภัณฑ์แปรรูปจากสวนของแนนแล้ว ยังมีเรื่องของสินค้าชุมชน สินค้าแปรรูปที่เกิดจากการ Co-create กับสวนอื่น ๆ และการสร้างกิจกรรมต่าง ๆ ในร้านที่จะทำให้เกิดประโยชน์กับเกษตรกรรมท้องถิ่น ร้านจึงเหมือนเครื่องมือหนึ่งที่จะช่วยให้แนนได้ทั้งสานต่อ พัฒนาสวนมะม่วงของที่บ้าน มีโอกาสทำให้คนรู้จักคุณภาพของมะม่วงปากช่อง ผลไม้และของดีอื่น ๆ เป็นสถานที่ที่คนได้มาท่องเที่ยว สัมผัสบรรยากาศและประสบการณ์เกษตรกรรมแบบของเรา และแนนได้ทำงานในแบบที่ตัวเองมีความสุข มีโอกาสที่จะทำให้เกษตรกรรมท้องถิ่นบ้านแนนพัฒนาอย่างที่ตั้งใจไว้ ขณะเดียวกันลูกค้าก็ได้สินค้าคุณภาพดี ได้รสชาติที่ผลิตจากภูมิปัญญาและผืนดินนี้กลับไป”
Farm Menu ที่ผู้มาเยือนต้องลองชิม
เราปลูกมะม่วงเอง แปรรูปเอง ขายเอง เมนูที่ร้านมีหลากหลาย ซึ่งทุกเมนูล้วนมีมะม่วงเป็นส่วนประกอบ ไม่ว่าจะเป็นเมนูยอดฮิตอย่างข้าวเหนียวมะม่วง ไอศกรีมมะม่วงโฮมเมด มะม่วงสมู้ตที พุดดิ้งมะม่วง มะม่วงแช่แข็ง มะม่วงลอยแก้ว น้ำมะม่วงผสมเสาวรส และเมนูซิกเนเจอร์อย่างมะม่วงย่างเนยหน้ากรอบ
“สำหรับแนน การทำร้านและการสร้างแบรนด์เป็นเหมือนเครื่องมือที่จะทำให้แนนทำเรื่องการพัฒนาได้สำเร็จ ได้พัฒนาทุกด้านของสวน ทั้งผลิตภัณฑ์ ชุมชนบ้านเกิด และสร้างมูลค่าเพิ่มให้สิ่งที่เรามีได้ ทุกอย่างทำงานแบบ 2 ทาง แนนไม่ได้มีแค่โจทย์ที่ต้องตอบสนองลูกค้า แต่ต้องแก้ปัญหาหรือพัฒนาอะไรบางอย่างได้ จึงทำตั้งแต่วิธีคิดในการทำผลิตภัณฑ์ มะม่วงแตกที่เคยมีราคา 0 บาทก็ถูกเปลี่ยนเป็นมะม่วงลอยแก้ว มะม่วงสุกคาต้นราคาตกกลายเป็นน้ำมะม่วง มะม่วงสุกงอมขายไม่ได้กลายเป็นไอศกรีม มะม่วงผิวลายลูกเล็กกลายเป็นมะม่วงอบแห้ง อาจจะไม่ได้มีอะไรแปลกใหม่มากไปกว่าการพัฒนาสูตรเอง แต่ทุกอย่างมีความหมาย และก็กำลังพยายามต่อไปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มในรูปแบบอื่น ๆ ที่ไม่ใช่แค่การแปรรูป”
มาที่บ้านหมากม่วง ได้ชิมมะม่วงตลอดปี
“เพราะเป้าหมายของแนนคือการเปิดร้านจำหน่ายผลผลิตเกษตรและทำท่องเที่ยวในสวนที่บ้าน เรามีเป้าหมายที่ชัดเจนแล้ว การกลับมาลงมือทำทันทีหลังจากเรียนจบจึงเป็นการสะสมประสบการณ์ให้ได้เรียนรู้รายละเอียดของงานที่ทำ ร้านจึงเป็นทั้งโรงเรียนสอนว่าต้องทำอะไร มาดูตลาดว่าเป็นอย่างไร ขายอย่างไร ลูกค้าของเราคือใครและต้องการอะไรจากเรา ซึ่งต้องใช้การบริหารมาผนวกเข้ากับงานเกษตร ต้องวางแผนการผลิต การเก็บเกี่ยว เพื่อให้มีผลผลิตป้อนร้านได้ตลอดปี และศึกษาเรื่องการบริหารธุรกิจในรูปแบบนี้”
“ข้อได้เปรียบของเราคือสภาพภูมิศาสตร์ของปากช่องที่เอื้อต่อคุณภาพผลผลิต เรามีสวนมะม่วงของตัวเอง มีประสบการณ์ จึงสามารถบริหารจัดการฟาร์มให้สอคคล้องกับระบบขายปลีก ควบคุมคุณภาพผลผลิต กำหนดวันเก็บเกี่ยว เปอร์เซ็นต์ความแก่ มีความเชี่ยวชาญในการคัดเลือก สามารถสื่อสารกับผู้บริโภคได้ตลอดกระบวนการ เพราะลูกค้าก็คาดหวังสิ่งที่ดีที่สุดจากเรา อีกอย่างคือต้องมีความจริงใจในการให้บริการ ของดีไม่ดีพูดออกไปเลย เพราะมะม่วงเป็นสินค้าเกษตรที่มีคุณภาพต่างกันไปในแต่ละช่วงของปี ทั้งยังเป็นเรื่องของรสนิยมด้วย”
“งานยากที่สุดของบ้านหมากม่วงก็คือการทำให้มีมะม่วงวางอยู่ที่ร้าน 365 วันต่อปี ต้องมีมะม่วงสุกหวานทะยอยกันไปในทุกวัน แม้ว่าเราจะสั่งให้มันสุกตามใจเราไม่ได้เลยก็ตาม บางทีหนาวไปก็ไม่ยอมสุกสักที บางทีร้อนไปก็สุกเร็วจนจัดการไม่ทัน บางทีขายเยอะ มะม่วงสุกหมด ก็ไม่รู้จะไปหามะม่วงสุกจากที่ไหน ไม่ได้ง่ายเหมือนหมูหมดก็เดินไปตลาดได้”
“บางเดือนไม่ใช่ฤดูกาล มีมะม่วงน้อย มะม่วงแพง มะม่วงไม่อร่อยเท่าฤดูของมัน ลูกค้าก็ไม่เข้าใจ แม้ว่าแค่มีมะม่วงวางอยู่ก็เลือดตาแทบกระเด็นสำหรับเราแล้ว บางทีฝนไม่ตรงฤดู ตกลงมาใส่ช่อมะม่วงหมด เสียผลผลิตไปทั้งรุ่น และยังมีปัญหาความยากลำบากอีกมากมายที่เราต้องฝ่าฟันกับการพยายามจะทำให้มีมะม่วงทั้งปี การจัดการก่อนและหลังการเก็บเกี่ยวที่กระทบกับความเสียหายของผลผลิตอีกมากมายหลายอย่าง แต่ทั้งหมดทั้งมวลเรายังได้ผ่านมาถึงจุดนี้ ที่ยังมีโอกาสได้อยู่ในใจลูกค้าหลาย ๆ ท่าน”
อ่านเรื่องราวของบ้านหมากม่วง KhaoYai the mango house farm กับแนวคิดการทำเกษตรของคุณแนน – วราภรณ์ มงคลแพทย์ หนึ่งใน 13 Inspiring Farmers เกษตรกรต้นแบบผู้สร้างแรงบันดาลใจ ได้เพิ่มเติมในหนังสือ Garden & Farm Vol.13 กลับบ้านไปทำเกษตร
แฟนฟาร์มที่สนใจชิม ชม ช้อป หลากหลายเมนูอร่อยและผลิตภัณฑ์แปรรูปจากมะม่วง สามารถเดินทางมาได้ที่ บ้านหมากม่วงเขาใหญ่ KhaoYai the mango house farm
ที่อยู่ : 60/3 หมู่ 5 ซ.บ้านเขาแคบ ต.หนองน้ำแดง อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา
โทร. : 09-4521-1121
แผนที่ : https://goo.gl/maps/599yc2NT5Hcrroq89
เรื่อง: P_WARIN
ภาพ: อภิรักษ์ สุขสัย, ณัฐวรรธน์ ไทยเสน
ไร่ภูผาสัก คาเฟ่ในป่าลับ บาริสป้า และผลไม้อบแห้ง
มาเที่ยว ฟาร์มเลมอน สไตล์ญี่ปุ่นที่แสนอบอุ่น ได้ที่ Lemon Me Farm
